Nowość fizjoterapia stomatologiczna.
Fizjoterapia stomatologiczna wykorzystywana jest w leczeniu licznych zaburzeń w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego. Aparat ruchowy narządu żucia należy do systemu odpowiadającego za przeżuwanie, artykulację, oddychanie, połykanie, a także za odczuwanie smaku.
Jego funkcjonowanie jest uwarunkowane zależnościami między pniem mózgu, mózgowiem oraz układem nerwowym.
Zaburzenia stawów skroniowo-żuchwowych dotyka około 50% – 70% ogółu populacji na świecie. Schorzenie zazwyczaj nie wykazuje objawów, pacjent nie zdaje sobie sprawy z problemu, dopóki nie pojawią się specyficzne dolegliwości bólowe, których nasilenie bywa bardzo uporczywe i trudne do zniesienia. Na dodatek nie pomagają niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Jaka jest etiologia dolegliwości?
- Do czynników zwiększających ryzyko powstawania zaburzeń zaliczamy :
- bruksizm
- nerwice, depresja, wysoki poziom stresu
- mikro urazy występujące podczas żucia, ziewania, śmiechu
- uwarunkowania genetyczne
- zmiany hormonalne
- uraz w bok szczęki
- usuwanie zębów mających wpływ na ustawienie prawidłowego zgryzu
- wada postawy czyli nadmierne wysunięcie głowy ku przodowi
- stany zapalne np. ZZSK, choroby autoimmunologiczne
Dolegliwości przekładają się negatywnie na codzienne funkcjonowanie w życiu codziennym. Pogarszają stan fizyczny i psychiczny. W konsekwencji może to wpływać na zaburzenie funkcjonowania i pracy narządów. W celu skutecznego leczenia zaburzeń stawów skroniowo-żuchwowych powinniśmy postrzegać człowieka jako jedność wielu elementów. Połączenie poszczególnych elementów między sobą stanowi swoistą sieć w obrębie której przenoszone są różnego rodzaju informacje.
Wskazania do zabiegu :
- wzmożone napięcie w trakcie leczenia ortodontycznego
- zgrzytania zębami (bruksizm)
- ból podczas żucia, gryzienia, ziewania
- nieprawidłowy zakres ruchomości żuchwy (nadmierne bądź ograniczone otwieranie ust, zbaczania żuchwy)
- ból twarzy, głowy, odcinka szyjnego
- trzaski/kliknięcia/przeskakiwania podczas otwierania lub zamykania ust
- migreny
- ból ucha, uczucie zatkanych uszu, dzwonienie w uszach, szumy uszne
- zawroty głowy i problem z widzeniem
- nadwrażliwość zębów
Wyżej wymienione zaburzenia mogą być następstwem zmian degeneracyjnych kości i stawów, nadmiernego napięcia mięśni uczestniczących w ruchu żucia lub podwichnięcia krążka stawowego.
Jak leczyć zaburzenia SSŻ?
Leczenie jest procesem złożonym, obejmującym: zastosowanie szyn odciążających, szyn korygujących, ustawienie zgryzu, kinezyterapię, fizykoterapię, masaż leczniczy, psychoterapię oraz farmakoterapię.
Jedną z metod stosowanych w łagodzeniu objawów oraz zapobieganiu wtórnym skutkom bruksizmu stawu skroniowo-żuchwowego jest terapia manualna. Wskazaniem do jej zastosowania są: zaburzenia czynności ruchu w stawie (hipermobilność, hipomobilność), zaburzenia czynności mięśni oraz bóle i zawroty głowy. W skład badania wchodzą: wywiad, interpretacja badań diagnostycznych, badanie czynne i bierne zakresu ruchu żuchwy, badania palpacyjne i okołostawowe stawu skroniowo-żuchwowego, badanie gry stawowe. Również istotna jest informacja o dolegliwościach występujących w dzieciństwie, np. wada zgryzu, wszelkiego rodzaje wady narządu ruchu itp.
Opracowała – Żaneta Kaźmierczak – fizjoterapeuta Centrum Medycznego Goldenmed
Źródła
- S. Department of Health and Human Services: National Institutes of Health. (wersja poprawiona z marca 2010 r.). TMJ Disorders. (NIH No. 10-3487). Washington, D.C.:Government Printing Office, 14.
- Prusiński A.: Parasomnie: obraz kliniczny, diagnostyka i postępowanie. „Sen”, 2001; 1: 33-39.
- Bader G., Lavigne G.: Sleep bruxism; an overview of an oromandibular sleep movement disorder. „Sleep Med. Rev.”, 2000; 4: 27-43.
- Shetty S., Pitti V., Babu S., Kumar S., Deepthi B.C.: Bruxism: A Literature Review. „J. Indian. Prosthodont. Soc.”, 2010; 10: 141-148.
- Büttner P., Czarnecka B., Shaw H.: Zastosowanie terapii manualnej w leczeniu dysfunkcji stawu skroniowo żuchwowego. „Czas. Stomatol.”, 2008; 61: 807-814.
- Czajkowska D., Lisiński P., Samborski W.: Terapia manualna w leczeniu zespołu bólu mięśniowo-powięziowego w przebiegu bruksizmu. „Dent. Forum”, 2013; 1: 57-64