Diabetologia to dziedzina medycyny zajmująca się diagnozowaniem, leczeniem oraz prewencją cukrzycy.
Cukrzyca, będąca jednym z najpowszechniejszych przewlekłych schorzeń na świecie, wymaga stałej opieki i monitorowania, aby uniknąć groźnych powikłań.
Rodzaje cukrzycy:
- Cukrzyca typu 2 – związana z obniżeniem wrażliwości organizmu na działanie wytwarzanej przez trzustkę insuliny (insulinooporność).
- Cukrzyca typu 1 – rzadsza, ale groźniejsza, często rozwijająca się już u dzieci. Jej istotą jest niedostateczne wytwarzanie insuliny przez trzustkę. Ma podłoże autoimmunologiczne – jest powodowana agresją układu odpornościowego wobec komórek własnego organizmu.
- Cukrzyca ciążowa – występuje u kobiet, które oczekują dziecka, a które wcześniej nie miały żadnych niepokojących objawów. Przyczyną jest nadmierna produkcja glukozy przez wątrobę przy jednoczesnym upośledzeniu funkcji trzustki.
- Cukrzyca typu 3 (wtórna), będąca następstwem różnych schorzeń i zaburzeń, takich jak zespół Cushinga (objawy związane z nadmiernym stężeniem glikokortykosteroidów w organizmie), czy genetyczne upośledzenie wydzielania insuliny (tzw. cukrzyca MODY).
Czym zajmuje się diabetolog?
Diabetolog to lekarz, który specjalizuje się w opiece nad pacjentami z cukrzycą. Diabetolog rozpoznaje typ cukrzycy lub zaburzenia metabolicznego, a w przypadku wystąpienia powikłań kieruje chorego do odpowiedniego specjalisty, np. neurologa, kardiologa, okulisty.
Do tego typu specjalisty powinna się udać każda osoba, która zauważy niepokojące objawy, np. takie jak suchość w ustach, pogorszenie widzenia czy częste oddawanie moczu.
Zakres jego pracy obejmuje:
- Diagnoza: Diabetolog ocenia objawy i wyniki badań krwi, aby zdiagnozować cukrzycę. Kluczowym wskaźnikiem jest poziom glukozy we krwi (glikemia) oraz hemoglobiny glikowanej (HbA1c), które wskazują na przewlekłe podwyższenie poziomu cukru.
- Leczenie farmakologiczne: Cukrzyca typu 1 wymaga codziennego podawania insuliny, natomiast w przypadku cukrzycy typu 2 diabetolog może zalecić różne leki obniżające poziom cukru we krwi. Ważnym zadaniem diabetologa jest dostosowanie dawki leków i ich kombinacji do potrzeb pacjenta.
- Dieta i styl życia: Cukrzyca to choroba, którą można skutecznie kontrolować poprzez odpowiednią dietę oraz regularną aktywność fizyczną. Diabetolog, często we współpracy z dietetykiem, opracowuje indywidualne plany żywieniowe oraz programy ćwiczeń dla pacjentów, aby wspomóc kontrolę glikemii.
- Monitorowanie choroby: Regularne kontrole poziomu cukru we krwi są niezbędne do monitorowania postępów w leczeniu.
- Leczenie powikłań: Nieleczona lub źle kontrolowana cukrzyca może prowadzić do licznych powikłań, takich jak uszkodzenie nerek (nefropatia), oczu (retinopatia), nerwów (neuropatia) czy zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, która może znacząco wpłynąć na jakość życia pacjenta, jeśli nie jest odpowiednio monitorowana i leczona.
Diabetolog nie tylko leczy cukrzycę, ale także zajmuje się profilaktyką. Cukrzyca typu 2, w przeciwieństwie do cukrzycy typu 1, często ma związek z niezdrowym stylem życia, w tym nadwagą, brakiem aktywności fizycznej i złymi nawykami żywieniowymi.
Dlatego też, diabetolog odgrywa kluczową rolę w opiece nad osobami chorymi na cukrzycę. Diabetolog nie tylko leczy, ale również edukuje, prowadzi profilaktykę oraz monitorowanie pacjenta.
